Towarzystwo Przyjaciół Doliny Białej Lądeckiej "Kruszynka"

DSC_1811.jpeg

     Obchodzące w tym roku 25 lecie istnienia Towarzystwo Przyjaciół Doliny Białej Lądeckiej „Kruszynka” zostało założone w celu podejmowania działań służących rozwojowi społeczno-kulturalnemu  miejscowości Gminy Stronie Śląskie położonych w Dolinie Białej Lądeckiej, poznaniu ich  historii, kontynuowaniu  tradycji, popieraniu  i  ochronie  dziedzictwa  kulturowego oraz rozwojowi turystyki na terenie Gminy Stronie Śląskie. Stowarzyszenie chętnie podejmie współpracę z mieszkańcami i miłośnikami wsi, szczególnie przy realizacji projektów dotyczących ochrony zabytków (remont i renowacja kapliczek, krzyży pasyjnych, tablic pamiątkowych) i zagospodarowywania miejsc atrakcyjnych turystycznie (punkty widokowe, ciekawostki przyrodnicze, działalność wydawnicza, itp.). Realizacja projektów odbywa się dzięki różnego rodzaju grantom, pomocy sponsorów, a przede wszystkim dzięki społecznej pracy członków i sympatyków Towarzystwa.

     Początek historii Towarzystwa sięga 1993  roku, kiedy to z inicjatywy księdza  Stefana  Witczaka, ówczesnego Proboszcza parafii Nowy  Gierałtów, zawiązał  się Komitet Założycielski  Towarzystwa Przyjaciół  Doliny  Białej  Lądeckiej  w  składzie:Witczak Stefan, Bobko  Maria, Drewniak Maria, Kaliński Ryszard, Kłącz Janina, Kołaczyk Zygmunt, Krasowski Tadeusz, Krywieńko  Mieczysław, Maciołek  Józef, Martynowski  Warcisław, Snopkowski  Marian, Sobik  Józef. Po opracowaniu i uchwaleniu statutu oraz wyboru władz Towarzystwa, przystąpiono do jego rejestracji, co nastąpiło 30 listopada 1993 roku. Pierwszym  prezesem Towarzystwa  został  pan  Stanisław Skrobotun, który  pełnił  tę  funkcję  przez  9  lat.

     Przez  pierwsze  lata  działalność  Towarzystwa  była  inspirowana  pomysłami  ks. Witczaka, zgodnie  zresztą  z zapisami  w  Statucie -  np. wspieranie  działań  służących  rekonstrukcji i  renowacji  zabytków  sakralnych. Do  takich  działań  należy  zaliczyć  odbudowę  kościółka w  Karpowie,  gdzie  dzięki  zaangażowaniu  wielu  ludzi  dobrej  woli  oraz  współpracy  licznych  organizacji  lokalnych  kościółek  został  odbudowany. Wzdłuż  Doliny  Białej  Lądeckiej, która  usadowiła  się  między  Górami  Złotymi  od  północy a  Górami  Bialskimi  od  południa  rozsiane  są  liczne  kapliczki  przydrożne  pamiętające XVIII i  XIX  wiek.  To  z  inicjatywy  także  ks.  Witczaka  pojawiły  się  w  tych  kapliczkach figurki   Matki  Bożej, które wykonała  w  drewnie   rzeźbiarka  z  Sopotu  pani  Ewa Beier. Figurki  przetrwały  do  dziś z tym, że  dzisiaj  wszystkie  kapliczki  /a jest  ich  ponad  20/ są  pięknie  odnowione  także  przez  Towarzystwo  tworząc  piękne  relikty  minionej  przeszłości.  W  ówczesne działania  Towarzystwa  wpisać należy  także  wspieranie  budowy  Przyjaznego Domu  z  Plebanią  w  Nowym  Gierałtowie.

     W  2000 roku  Towarzystwo postanowiło przejąć prowadzenie  szkoły  w  Starym  Gierałtowie. Równocześnie  nowym  prezesem  Towarzystwa  zostaje pan  Janusz  Lignarski.  Działalność  Towarzystwa  skupia  się  teraz  wokół  szkoły. To  nowe doświadczenie,  które  w  realizacji  okazuje  się  być dość  trudnym.  Działa  także  klub  piłki nożnej , który  cieszy  się  ogromnym  zainteresowaniem  wśród   dzieci  i  młodzieży.  W  międzyczasie  prezesem  zostaje pan  Janusz  Korobij.

     Jesienią  2010  roku  Zarząd  postanawia  zwołać Walne  Zebranie  członków  Towarzystwa.  Na  Zebraniu  tym  przyjęto   sprawozdanie  Zarządu   i  Komisji  Rewizyjnej, udzielono  absolutorium  ustępującemu  Zarządowi.  Wybrano  nowy  Zarząd  a  prezesem  został  pan  Mieczysław  Makarewicz.  W  pierwszym  roku  działalności  Zarząd  dokonał  analizy  statutu  wprowadzając kilka  zmian, ustalono  składkę  członkowską, zweryfikowano  listę  członków  Towarzystwa, opracowano  wzór  nowej  deklaracji  przystąpienia  do TPDBL ,,Kruszynka‘’.

     Kolejne lata to bardzo aktywny okres w działalności Towarzystwa. W  2011  roku  Towarzystwo jest  współorganizatorem Pleneru  Malarskiego.  W roku  2012  w  ramach  programu  ,,Działaj lokalnie" powstaje  witacz  ,,Wrota  turystycznej  doliny‘’  przy  wsparciu   Lokalnej Fundacji  Masywu  Śnieżnika. Zrealizowano  projekt  ,,Propagowanie  idei  odnowy  wsi Dolnośląskiej‘’  przez  wydanie  materiałów  promocyjnych o  działalności  Stowarzyszenia, oraz  postawienie  tablicy  informacyjnej  o  realizacji  zadań  Towarzystwa.

     Na  rok  2013  zaplanowano  kilka  przedsięwzięć, których  realizacja  wiąże  się  z sukcesywnym    pozyskiwaniem  środków  finansowych. Udaje  się  odnowić  Pomnik  upamiętniający   Ofiary  I  Wojny  Światowej, pomnik  ten  znajduje  się  w  Nowym  Gierałtowie  obok mostu  wiodącego  do  kościoła – dziś  jest  pięknie  widoczny.  Towarzystwo  otoczyło opieką  teren  Przełęczy  Gierałtowskiej  gdzie  przebiega  Szlak  Kurierów  Solidarności,  a  na  Przełęczy  Dział  obok  punktu  Widokowego  zamontowana  zostaje  ławeczka. Siedząc na  niej  przy  pięknej  pogodzie  możemy  obserwować  urokliwe  Góry  Bialskie  i górujące nad  nimi  szczyty  Masywu  Śnieżnika.  W  tym  też  roku  powstaje  harmonogram  rewitalizacji  XVIII – wiecznych  kapliczek  /a  jest  ich  ponad  20/.  Kapliczki  remontowane  są w  miarę pozyskiwanych  środków. Zakończenie  zadania  planowane jest na  rok  2018 jako  prezent  na  100/lecie  Odzyskania  Niepodległości. W  tym  jeszcze  roku  udaje  się  zrealizować  projekt  dotyczący  Trzech  Skał. Stały  mieszkaniec  -  sokół  wędrowny – opuścił  teren, więc  go  uporządkowano, wycięto  krzaki, postawiono  ławeczkę  oraz  tablicę  informacyjną  z  tekstem  w  trzech  językach.

     Rok  2014  to  także  okres  intensywnej  działalności  Towarzystwa. Sukcesywnie  remontowane  są  kapliczki  oraz  krzyże pasyjne.  Odnowiony  zostaje  Krzyż  Misyjny  tuż  za  Przełęczą    Gierałtowską. Były  to  wspólne  działania  z  Czechami.  W  czerwcu  2014  roku zostało  zorganizowane  spotkanie  z  okazji  25-lecia  Wolnych Wyborów, które  odbyło  się  w  Nowym  Gierałtowie – uczestniczyło  około  50 osób. Gro uczestników  stanowiła  młodzież. Wydana  była  także  ulotka  związana  z  tym  wydarzeniem. 

     We  wrześniu  2014  roku   Towarzystwo  dołączyło  do  realizacji  Międzynarodowego  Projektu  Obchodów Europejskich  Dni  Dziedzictwa.  To  największe  w Europie  wydarzenie  promujące  materialne  i  niematerialne  dziedzictwo  kulturowe organizowane   co  roku  w  50  krajach   Europy  pod  auspicjami  Rady  Europy  i  Komisji Europejskiej. Towarzystwo  dołączyło  do  tej  akcji  w  2014  roku  zachęcone  przez  Muzeum  Etnograficzne  we  Wrocławiu. Była  to  XXII  edycja  Europejskich  Dni  Dziedzictwa  obchodzona  pod  hasłem  ,,Dziedzictwo – Źródło  Tożsamości ‘’.  W 2014 roku w ramach wydarzenie Towarzystwo przedstawiało jego uczestnikom Stary Gierałtów, w  2015  roku  -  Nowy  Gierałtów  pod  hasłem ,,Utracone Dziedzictwo‘’,  a  w  2016  w  czasie  XXIV  edycji  Europejskich  Dni  Dziedzictwa, której hasło  brzmiało ,,Gdzie  duch  spotyka  się  z  przestrzenią” - Bielice. W  2017  roku  hasło  jubileuszowej  XXV  edycji  w  Polsce  brzmiało ,, Krajobraz  Dziedzictwa  -  Dziedzictwo  Krajobrazu ‘’  -  to  zapis  działalności  pokoleń  naszych  przodków. Towarzystwo chcąc pokazać  malowniczość  naszych  wsi   w pięknej Dolinie  Białej  Lądeckiej , zaprezentowało  zbudowaną  przez  Towarzystwo  platformę widokową  z  których  możemy  oglądać  nie  tylko  nasze  wsie  z  kilkusetletnią  historią  ale  także piękne  góry  Złote  czy  Bialskie  gdzie  do  dziś  zachowały  się  ostoje  prastarej  Puszczy Sudeckiej. Działania Towarzystwa  w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa  cieszyły  się  powodzeniem o  czym  świadczyła  spora  frekwencja, a  także uznanie Muzeum Narodowego  i  Etnograficznego  we Wrocławiu – za  co  Towarzystwo zostało  nagrodzone  w  2017  roku.

     Lata  2015  -  2017  to  także ciąg  dalszy  remontów  kapliczek , krzyży  pasyjnych.  Udaje  się także dokończyć  odnowę  Kalwarii  Leśnej  w  Młynowcu wraz z zamontowaniem tablicy informacyjnej. Udało  się  zorganizować  Wspaniałą  Imprezę  ,,Jagodzisko‘’, która  odbywa  się  co  roku  jesienią  na  Placu  Spotkań  w  Nowym  Gierałtowie, gdzie  spotykają  się mieszkańcy  Doliny  ale  także  spoza  niej.  Organizatorzy  zapewniają  wiele  atrakcji, pyszne jedzenie  -  nie  tylko  z  jagodami  - dobrą  muzykę  i  tańce  do  późnej  nocy. Ponadto, Towarzystwo  wydało także folder  o  ciekawostkach  w  Górnym  Biegu  Doliny  Białej Lądeckiej  charakteryzujący  wsie  Bielice, Nowy  i  Stary  Gierałtów, Goszów, Młynowiec.

     Cele  Towarzystwa  są  jasno  i  wyraźnie  sformułowane. Są  one  realizowane  poprzez  inspirowanie  i  wspieranie  różnych  działań, współdziałanie z  innymi  organizacjami  istniejącymi  na  tym  terenie – OSP, Radami  Sołeckimi, Stowarzyszeniem  Agroturystycznym, kiedyś  jeszcze  Kołem  Gospodyń Wiejskich  czy  szkołą,  to współdziałanie  z  władzami  Gminy  czy innymi  podmiotami  -  Nadleśnictwo, Lokalne Fundacje, Banki, Prywatni   Przedsiębiorcy. Należy podkreślić, że  Towarzystwo  nie  zatrudnia  żadnej  osoby na  etacie.  Wszystkie  działania  zarówno  te  fizyczne  jak  i  merytoryczne  to wyłącznie  prace  społeczne.

PDFUchwała nr LII-345-18 z dnia 30.05.2018 r.pdf (1,98MB)