Towarzystwo Przyjaciół Doliny Białej Lądeckiej "Kruszynka"

Obchodzące w tym roku 25 lecie istnienia Towarzystwo Przyjaciół Doliny Białej Lądeckiej „Kruszynka” zostało założone w celu podejmowania działań służących rozwojowi społeczno-kulturalnemu miejscowości Gminy Stronie Śląskie położonych w Dolinie Białej Lądeckiej, poznaniu ich historii, kontynuowaniu tradycji, popieraniu i ochronie dziedzictwa kulturowego oraz rozwojowi turystyki na terenie Gminy Stronie Śląskie. Stowarzyszenie chętnie podejmie współpracę z mieszkańcami i miłośnikami wsi, szczególnie przy realizacji projektów dotyczących ochrony zabytków (remont i renowacja kapliczek, krzyży pasyjnych, tablic pamiątkowych) i zagospodarowywania miejsc atrakcyjnych turystycznie (punkty widokowe, ciekawostki przyrodnicze, działalność wydawnicza, itp.). Realizacja projektów odbywa się dzięki różnego rodzaju grantom, pomocy sponsorów, a przede wszystkim dzięki społecznej pracy członków i sympatyków Towarzystwa.
Początek historii Towarzystwa sięga 1993 roku, kiedy to z inicjatywy księdza Stefana Witczaka, ówczesnego Proboszcza parafii Nowy Gierałtów, zawiązał się Komitet Założycielski Towarzystwa Przyjaciół Doliny Białej Lądeckiej w składzie:Witczak Stefan, Bobko Maria, Drewniak Maria, Kaliński Ryszard, Kłącz Janina, Kołaczyk Zygmunt, Krasowski Tadeusz, Krywieńko Mieczysław, Maciołek Józef, Martynowski Warcisław, Snopkowski Marian, Sobik Józef. Po opracowaniu i uchwaleniu statutu oraz wyboru władz Towarzystwa, przystąpiono do jego rejestracji, co nastąpiło 30 listopada 1993 roku. Pierwszym prezesem Towarzystwa został pan Stanisław Skrobotun, który pełnił tę funkcję przez 9 lat.
Przez pierwsze lata działalność Towarzystwa była inspirowana pomysłami ks. Witczaka, zgodnie zresztą z zapisami w Statucie - np. wspieranie działań służących rekonstrukcji i renowacji zabytków sakralnych. Do takich działań należy zaliczyć odbudowę kościółka w Karpowie, gdzie dzięki zaangażowaniu wielu ludzi dobrej woli oraz współpracy licznych organizacji lokalnych kościółek został odbudowany. Wzdłuż Doliny Białej Lądeckiej, która usadowiła się między Górami Złotymi od północy a Górami Bialskimi od południa rozsiane są liczne kapliczki przydrożne pamiętające XVIII i XIX wiek. To z inicjatywy także ks. Witczaka pojawiły się w tych kapliczkach figurki Matki Bożej, które wykonała w drewnie rzeźbiarka z Sopotu pani Ewa Beier. Figurki przetrwały do dziś z tym, że dzisiaj wszystkie kapliczki /a jest ich ponad 20/ są pięknie odnowione także przez Towarzystwo tworząc piękne relikty minionej przeszłości. W ówczesne działania Towarzystwa wpisać należy także wspieranie budowy Przyjaznego Domu z Plebanią w Nowym Gierałtowie.
W 2000 roku Towarzystwo postanowiło przejąć prowadzenie szkoły w Starym Gierałtowie. Równocześnie nowym prezesem Towarzystwa zostaje pan Janusz Lignarski. Działalność Towarzystwa skupia się teraz wokół szkoły. To nowe doświadczenie, które w realizacji okazuje się być dość trudnym. Działa także klub piłki nożnej , który cieszy się ogromnym zainteresowaniem wśród dzieci i młodzieży. W międzyczasie prezesem zostaje pan Janusz Korobij.
Jesienią 2010 roku Zarząd postanawia zwołać Walne Zebranie członków Towarzystwa. Na Zebraniu tym przyjęto sprawozdanie Zarządu i Komisji Rewizyjnej, udzielono absolutorium ustępującemu Zarządowi. Wybrano nowy Zarząd a prezesem został pan Mieczysław Makarewicz. W pierwszym roku działalności Zarząd dokonał analizy statutu wprowadzając kilka zmian, ustalono składkę członkowską, zweryfikowano listę członków Towarzystwa, opracowano wzór nowej deklaracji przystąpienia do TPDBL ,,Kruszynka‘’.
Kolejne lata to bardzo aktywny okres w działalności Towarzystwa. W 2011 roku Towarzystwo jest współorganizatorem Pleneru Malarskiego. W roku 2012 w ramach programu ,,Działaj lokalnie" powstaje witacz ,,Wrota turystycznej doliny‘’ przy wsparciu Lokalnej Fundacji Masywu Śnieżnika. Zrealizowano projekt ,,Propagowanie idei odnowy wsi Dolnośląskiej‘’ przez wydanie materiałów promocyjnych o działalności Stowarzyszenia, oraz postawienie tablicy informacyjnej o realizacji zadań Towarzystwa.
Na rok 2013 zaplanowano kilka przedsięwzięć, których realizacja wiąże się z sukcesywnym pozyskiwaniem środków finansowych. Udaje się odnowić Pomnik upamiętniający Ofiary I Wojny Światowej, pomnik ten znajduje się w Nowym Gierałtowie obok mostu wiodącego do kościoła – dziś jest pięknie widoczny. Towarzystwo otoczyło opieką teren Przełęczy Gierałtowskiej gdzie przebiega Szlak Kurierów Solidarności, a na Przełęczy Dział obok punktu Widokowego zamontowana zostaje ławeczka. Siedząc na niej przy pięknej pogodzie możemy obserwować urokliwe Góry Bialskie i górujące nad nimi szczyty Masywu Śnieżnika. W tym też roku powstaje harmonogram rewitalizacji XVIII – wiecznych kapliczek /a jest ich ponad 20/. Kapliczki remontowane są w miarę pozyskiwanych środków. Zakończenie zadania planowane jest na rok 2018 jako prezent na 100/lecie Odzyskania Niepodległości. W tym jeszcze roku udaje się zrealizować projekt dotyczący Trzech Skał. Stały mieszkaniec - sokół wędrowny – opuścił teren, więc go uporządkowano, wycięto krzaki, postawiono ławeczkę oraz tablicę informacyjną z tekstem w trzech językach.
Rok 2014 to także okres intensywnej działalności Towarzystwa. Sukcesywnie remontowane są kapliczki oraz krzyże pasyjne. Odnowiony zostaje Krzyż Misyjny tuż za Przełęczą Gierałtowską. Były to wspólne działania z Czechami. W czerwcu 2014 roku zostało zorganizowane spotkanie z okazji 25-lecia Wolnych Wyborów, które odbyło się w Nowym Gierałtowie – uczestniczyło około 50 osób. Gro uczestników stanowiła młodzież. Wydana była także ulotka związana z tym wydarzeniem.
We wrześniu 2014 roku Towarzystwo dołączyło do realizacji Międzynarodowego Projektu Obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa. To największe w Europie wydarzenie promujące materialne i niematerialne dziedzictwo kulturowe organizowane co roku w 50 krajach Europy pod auspicjami Rady Europy i Komisji Europejskiej. Towarzystwo dołączyło do tej akcji w 2014 roku zachęcone przez Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu. Była to XXII edycja Europejskich Dni Dziedzictwa obchodzona pod hasłem ,,Dziedzictwo – Źródło Tożsamości ‘’. W 2014 roku w ramach wydarzenie Towarzystwo przedstawiało jego uczestnikom Stary Gierałtów, w 2015 roku - Nowy Gierałtów pod hasłem ,,Utracone Dziedzictwo‘’, a w 2016 w czasie XXIV edycji Europejskich Dni Dziedzictwa, której hasło brzmiało ,,Gdzie duch spotyka się z przestrzenią” - Bielice. W 2017 roku hasło jubileuszowej XXV edycji w Polsce brzmiało ,, Krajobraz Dziedzictwa - Dziedzictwo Krajobrazu ‘’ - to zapis działalności pokoleń naszych przodków. Towarzystwo chcąc pokazać malowniczość naszych wsi w pięknej Dolinie Białej Lądeckiej , zaprezentowało zbudowaną przez Towarzystwo platformę widokową z których możemy oglądać nie tylko nasze wsie z kilkusetletnią historią ale także piękne góry Złote czy Bialskie gdzie do dziś zachowały się ostoje prastarej Puszczy Sudeckiej. Działania Towarzystwa w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa cieszyły się powodzeniem o czym świadczyła spora frekwencja, a także uznanie Muzeum Narodowego i Etnograficznego we Wrocławiu – za co Towarzystwo zostało nagrodzone w 2017 roku.
Lata 2015 - 2017 to także ciąg dalszy remontów kapliczek , krzyży pasyjnych. Udaje się także dokończyć odnowę Kalwarii Leśnej w Młynowcu wraz z zamontowaniem tablicy informacyjnej. Udało się zorganizować Wspaniałą Imprezę ,,Jagodzisko‘’, która odbywa się co roku jesienią na Placu Spotkań w Nowym Gierałtowie, gdzie spotykają się mieszkańcy Doliny ale także spoza niej. Organizatorzy zapewniają wiele atrakcji, pyszne jedzenie - nie tylko z jagodami - dobrą muzykę i tańce do późnej nocy. Ponadto, Towarzystwo wydało także folder o ciekawostkach w Górnym Biegu Doliny Białej Lądeckiej charakteryzujący wsie Bielice, Nowy i Stary Gierałtów, Goszów, Młynowiec.
Cele Towarzystwa są jasno i wyraźnie sformułowane. Są one realizowane poprzez inspirowanie i wspieranie różnych działań, współdziałanie z innymi organizacjami istniejącymi na tym terenie – OSP, Radami Sołeckimi, Stowarzyszeniem Agroturystycznym, kiedyś jeszcze Kołem Gospodyń Wiejskich czy szkołą, to współdziałanie z władzami Gminy czy innymi podmiotami - Nadleśnictwo, Lokalne Fundacje, Banki, Prywatni Przedsiębiorcy. Należy podkreślić, że Towarzystwo nie zatrudnia żadnej osoby na etacie. Wszystkie działania zarówno te fizyczne jak i merytoryczne to wyłącznie prace społeczne.
Uchwała nr LII-345-18 z dnia 30.05.2018 r.pdf (1,98MB)